دماوند در انتظار ثبت در تقویم رسمی کشور

خبرگزاری سبحان - کوه دماوند آن دیو سپید پای دربند سالهاست که با استواری و غرور پابرجاست و زیبایی خود را به رخ همگان می کشد، امروز ۱۳ تیرماه روز ملی دماوند است که با جشن تیرگان مقارن شده، جشن تیرگان روزی است که در آن شجاعت آرش و غرور دماوند یادآوری می‌شود، روزی است که بنا بر روایات آرش کمان‌گیر به بالای کوه دماوند رفته و تیر معروف خود را برای تعیین مرز ایران و توران پرتاب کرده است.

کوه دماوند از سال ۱۳۸۱ به عنوان اثر طبیعی ملی در سازمان حفاظت محیط زیست ثبت شده است و در سال ۱۳۸۷ نیز سازمان میراث فرهنگی دماوند را به عنوان آثار ملی به ثبت رساند، بعد از آن تلاش برای ثبت جهانی این سمبل ملی آغاز شد اما تاکنون بعد از گذشت پیچ و خم های بسیار همچنان در نقطه اول ایستاده و خبری از ثبت جهانی آن نیست و با ثبت جهانی به اندازه بلندای خودش فاصله دارد، این موجب نگرانی دوستداران طبیعت شده است. حتی تلاش شد تا این روز به عنوان یک روز ملی در تقویم رسمی کشور درج شود که برای این منظور هم راه به جایی برده نشد.

دماوند پنج هزار و ۶۷۱ متر ارتفاع در بخش شمالی کشور واقع شده اما فقط از ارتفاع چهار هزار و ۲۰۰ متر تا قله منطقه تحت حفاظت محیط زیست است در حالی که بیشترین مشکلات و معضلات مربوط به ارتفاع ۲ هزار متر به بالا است که این مناطق با وجود پیشنهادات مکرر سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان منابع حفاظت شده اعلام نشده است تا این سازمان بتواند به صورت یکپارچه مسئولیت آن را برعهده بگیرد.

بر این اساس دماوند با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کند که یک فعال محیط زیست در این باره به خبرنگار محیط زیست ایرنا گفت: در برخی کشورها برای سمبل ها و نمادهای ملی و طبیعی خود ارزش های زیادی قائل هستند و برای اینکه از آنها کاملا حفاظت کنند، دولت مرکزی اطراف آن نماد را تا شعاع چندین کلیومتر به عنوان میراث طبیعی و یا فرهنگی ثبت می کند و این میراث را با مدیریت ویژه اداره می کند.

بعد از گذشت ۱۹ سال از مطرح کردن ایده روز ملی دماوند می گذرد اما با گذشت این همه سال هنوز این روز در تقویم رسمی کشور درج نشده استحسین عبیری گلپایگانی افزود:در حالی که در کشور ما خبری از این کارها نیست و در این زمینه قدمی برای قله دماوند به عنوان نماد ملی برداشته نشده است، ایکاش دولت مرکزی شهر رینه که نزدیکترین محل سکونت انسان به قله دماوند است را به صورت سمبلیک به عنوان پایتخت کوهنوردی ایران معرفی می کرد و بخش هایی از فدراسیون کوهنوردی و سازمان هایی مانند سازمان جنگل ها مراتع و آبخیزداری، سازمان حفاظت محیط زیست و وزارتخانه هایی چون ورزش و جوانان و همچنین صنعت معدن تجارت و نهادهای دیگری که با کوه دماوند سرکار دارند در شهر رینه با دفترهای مدیریتی مستقلی اداره می شدند تا از طریق این مدیریت ویژه به روند حفاظت و پاسداشت این میراث طبیعی و تاریخی گرانبها، دولت مرکزی نظارت مستقیم داشته باشد.

وی اظهار داشت: امسال نوزدهمین سالی است که روز ملی دماوند برگزار می شود، در تیرماه ۱۳۸۳ در یکی از جلسات هیات کوهنوردی استان تهران اولین جرقه های پاسداشت زیست محیطی قله دماوند زده شد و در آن روزهای گرم تابستانی نور امیدی در دلها درخشید، اما تا امروز رغم تمام تلاش هایی که صورت گرفته به نظر می رسد قدم های چندان مثبتی در این راستا برداشته نشده است و دماوند همچنان با کوهی از مشکلات دست و پنجه نرم می کند.

عبیری گلپیایگانی ادامه داد: برداشت بی رویه از معادن پوکه های صنعتی بدون ارزیابی زیست محیطی، شکار و نابودی تنوع گونه های زیستی کوه دماوند، چرای بی رویه دام ، تعداد زیاد سگ های گله ، هجوم شکارچیان، صعودهای پر تعداد و اردوکشی ها بی ضابطه کوهنوردی و گردشگری، جاده کشی های اضافی و یا باز کردن معابر گوناگون در مسیرهای صعود قله، نابودی دشت شقایق، ساخت بی رویه ویلاها در مناطق اطراف دامنه های کوه دماوند و آلودگی آب سد لار که از قله و دامنه های کوه دماوند سر چشمه می گیرد از جمله خطرات و مشکلات اساسی قله دماوند است که تهدیدات جدی برای قله محسوب می شوند.

وی تاکید کرد: شاید در روزهای گرم تابستان ۱۳۸۳ که برای اولین بار ایده نامگذاری روز ملی دماوند در ذهن کوهنوردان و فعالان محیط زیست خطور کرد به ذهن هیچ کداممان هم نمی رسید که بعد از گذشت ۱۹ سال هنوز کاری صورت نگیرد و پس از سالها تلاش و کوشش هنوز هم در تقویم رسمی کشور روز ملی دماوند که نماد و سمبل کشور است، درج نشده باشد.