هادی حجازی‌فر:
دنبال جشنواره پرزرق و برق نبودیم
این فعال نمایش عروسکی که در سال‌های گذشته به عنوان کارگردان در جشنواره حضور داشته یا عضو ستاد برگزاری بوده است، سال گذشته به عنوان دبیر جشنواره نوزدهم نمایش عروسکی تهران مبارک حکم گرفت.
این جشنواره قرار بود مهرماه برگزار شود که به دلیل شرایط خاص کشور در آن مقطع، برگزاری آن به تیر امسال موکول شد.
حجازی‌فر در گفت‌وگو با سبحان از ویژگی‌های این دوره جشنواره می‌گوید و تاکید دارد که همه برنامه‌ریزی‌ها و تغییرات برای افزایش بار تخصصی جشنواره بوده است.
او که حالا به عنوان بازیگر و کارگردان حضور پررنگی در پروژه‌های تصویری دارد، در آغاز درباره دلیل پذیرش دبیری جشنواره در شرایطی که مشغله‌های گوناگونی دارد، توضیح می‌دهد: در دوره‌هایی که خانم برومند جشنواره را برگزار می‌کرد و حتی پیش از آن، همیشه یا به عنوان کارگردان یا به عنوان عضوی از ستاد اجرایی، در جشنواره حضور داشتم. در این دوره، یکی از گزینه‌های دبیری جشنواره از سوی انجمن صنفی نمایشگران عروسکی بودم. درواقع خانم جدی‌کار به عنوان رییس این انجمن و خانم برومند این مسئولیت را گردن من گذاشتند و گفتند شاید به دلیل موقعیتی که الان دارم، بتوانم کمک بیشتری به نمایش عروسکی بکنم. یعنی دلیل انتخاب من این بود و قطعا به دلیل شایستگی‌هایم نبوده است و چون در بیشتر دوره‌های جشنواره کار داشتم، حس کردم می‌توانم یکسری مشکلات را که خودم به عنوان یک کارگردان شرکت‌کننده در جشنواره لمس کرده‌ام، از بین ببرم. یکسری نظرات داشتم که با دوستان پیشکسوت و نیز نسل جدید مطرح و حس کردم می‌توانم مثمرثمر باشم و در نهایت پذیرفتم و امیدوارم در این دوره جشنواره اتفاقات خیلی مهمی رخ دهد.
او که پیش از این خبر داده بود که تالار قشقایی مجموعه تئاتر شهر برای اجرای نمایش‌های عروسکی در نظر گرفته شده، در پاسخ به این پرسش که بعد از برگزاری جشنواره و با پایان یافتن کار دبیر و دبیرخانه آن، این وعده چقدر ضمانت اجرایی دارد، می‌گوید: به عنوان یک فعال عروسکی صحبت می‌کنم که همواره یکی از شرایط خودم برای شرکت در جشنواره همین بود؛ ضمانت اجرای عمومی. ولی وقتی کار قابل اجرایی وجود ندارد، چه می‌توان کرد؟ زمان دبیری خانم برومند، بعد از جشنواره باید به گروه‌ها التماس می‌کردیم که نوبت اجرای عمومی بگیرند. نمی‌توانیم یک سالن را به نمایش عروسکی اختصاص بدهیم ولی سالی دو نمایش در آن اجرا شود. مرکز هنرهای نمایشی، مدیریت تئاتر شهر و من گفته‌ایم که هر کار خوبی که در حوزه بزرگسال در جشنواره اجرا شود، اجرای عمومی‌اش را تضمین می‌کنیم و همه تلاشم را به کار می‌گیرم تا این آثار از طریق اسپانسرها و پلتفرم‌ها کمک بگیرند.
حجازی‌فر ادامه می‌دهد: بپذیریم هر کس کار خوبی بسازد، روی هوا کارش را شکار می‌کنند. البته کم‌رغبتی گروه‌ها برای اجرای عمومی، دلایل گوناگونی دارد مانند پرهزینه بودن کار عروسکی. در هر حال برنامه‌ریزی‌مان به دلیل اتفاقاتی که افتاد دچار گیجی شد ولی می‌کوشیم سر و سامانی به آن بدهیم.
دبیر جشنواره عروسکی یکی از ویژگی‌های این دوره از جشنواره را بازه زمانی اسکان مهمانان جشنواره می‌داند و در این باره توضیح می‌دهد: نزدیک ۵۰، ۶۰ مهمان از شهرهای دیگر داریم؛ کارگردان‌هایی که کارهایشان رد شده، مدیران یونیماهای استان‌ها، پیشکسوتان و کسانی که در تولید نمایش‌های عروسکی دخیل هستند، تلاش‌مان این است که فرصتی برای دیدن کارهای خارجی و داخلی داشته باشند. از طرف دیگر با برگزاری برنامه‌هایی مانند نشست‌های شبانه، دورهمی برای آسیب‌شناسی نمایش عروسکی و ... می‌کوشیم فضایی برای گردهمایی به معنای واقعی فراهم کنیم و در مجموع به این اتفاقات خیلی امیدوارم و آن را لازمه یک جشنواره تخصصی می‌دانم.
این کارگردان تئاتر در توضیح دیگر ویژگی این دوره جشنواره یادآوری می‌کند: در همه جشنواره‌ها همیشه گروه‌های شرکت‌کننده صبح روز اجرای خود، سالن را تحویل می‌گیرند و فرصتی ندارند که در سالن با نور و دکور تمرین کنند اما در این دوره جشنواره عروسکی، هر گروهی یک روز کامل سالن را در اختیار دارد تا فرصت کافی برای نصب و تنظیم دکور و نور خود داشته باشد و بتواند نمایش را با نور و دکور تمرین کند. بدین ترتیب، سالن یک روز بیشتر در اختیار گروه‌هاست که البته هماهنگ کردن آن برای تنظیم جدول، اسکان و ... بسیار سخت بود.
او اضافه می‌کند: الان کارگردان‌ها در طول جشنواره حضور دارند و می‌توانند آثار را ببینند. همه این کارها برای این است که اگر ۲۰ فعال عروسکی به معنای واقعی در سراسر کشور داریم، اتفاقات جشنواره را از دست ندهند. درست است که امسال کارهای پرزرق و برقی مانند شادپیمایی نداریم که با وجود جذابیت‌هایی که دارد، خیلی هزینه‌بر است و ما ترجیح دادیم هزینه آن را در کمک‌هزینه‌ها، جوایز، پذیرایی خوب و ... سرشکن کنیم. شاید کمی از زرق و برق جشنواره کم شده باشد، ولی بهتر دیدیم که عقب‌ماندگی چندساله را با یکسری اتفاقات تخصصی جبران کنیم. قطعا بی‌اشتباه نیستیم ولی همه اینها با مشورت بوده است.
حجازی‌فر درباره برگزار نشدن شادپیمایی در این دوره از جشنواره می‌گوید: شاید نبود شادپیمایی بعضی کسانی را که برای این کار زحمت کشیده‌اند، ناراحت کند. خود ما در دوره خانم برومند خیلی برای این کار زحمت می‌کشیدیم ولی آن زمان هم به دلیل ازدحام جمعیت، خیلی با آن موافق نبودم چون همیشه در آن شلوغی‌ها نگران بچه‌ها می‌شدم بخصوص که حالا فضای اطراف تئاتر شهر هم شرایط مساعدی برای این کار ندارد. شادپیمایی برنامه‌ای است فوق‌العاده که می‌تواند مستقلا برگزار شود ولی بهتر است جشنواره عروسکی را به عنوان یک جشنواره تخصصی، جور دیگری برگزار کنیم.
او با تاکید بر اینکه تلاش شده در بخش بین‌الملل هزینه‌های بالایی به جشنواره تحمیل نشود، اضافه می‌کند: می‌توانستیم ۲۰ کار خارجی دعوت کنیم ولی ترجیح دادیم هزینه بالایی برای این بخش در نظر نگیریم. یکی دو نمایش فوق‌العاده بود که یکی خودش انصراف داد و برای دیگری نتوانستیم ویزا هماهنگ کنیم اما تلاش کردیم تنوع را در تکنیک‌های مختلف حفظ کنیم. با این حال آنچه مد نظرم بود، نشد. به دلیل تغییرات و جابه‌جایی‌ها، گروه‌های خوبی را از دست دادیم.
حجازی‌فر اضافه می‌کند: در بخش بین‌الملل به خیلی از گروه‌ها هیچ پولی پرداخت نشده و به یکی دو گروه، کمک‌هزینه‌ای کمتر از کمک‌هزینه گروه‌های داخلی پرداخته‌ایم. دعوت از آنها با کمک اسپانسر انجام شده که بودجه‌ای از جشنواره گرفته نشود. همه اینها تصمیم‌هایی است که گرفته‌ایم تا جشنواره به شکل بهتری برگزار شود. قطعا مشکلاتی دارد ولی با مشورت گرفتن از دوستان عروسکی و بزرگترهای‌مان سعی کردیم ضریب خطاها را پایین بیاوریم.
نوزدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران ـ مبارک از هشتم تیرماه کار خود را آغاز کرده و تا هفدهم همین ماه ادامه دارد.
